Recenzja   programu   wychowania   fizycznego   wraz   z   propozycjami   zajęć fakultatywnych lll-go etapu edukacyjnego kl. l-lll (Gimnazjum)
Koncepcja edukacji fizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja
pt. „Rusz się człowieku"
opracowanego przez Panią mgr Urszulą Kierczak
 
Zaprezentowany program mgr Urszuli Kierczak zawiera:
  1. Założenia wstępne;
  2. Cel główny realizacji wychowania fizycznego;
  3. Ogólne cele kształcenia;
  4. Cele edukacyjne i materiał nauczania z zakresu:   
    1. obligatoryjnych zajęć lekcyjnych w systemie klasowym
    2. edukacji zdrowotnej oraz
    3. zajęć fakultatywnych
  5. Podstawowe osiągnięcia uczniów w zakresie edukacji fizycznej po zakończeniu lll-go etapu edukacyjnego.
 
Część główna realizacji zajęć wychowania fizycznego w programie pt. „ Rusz się człowieku" ma na celu wdrożenie ucznia do dbałości o sprawność fizyczną, rozwój fizyczny, troski o zdrowie swoje i innych oraz przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze fizycznej przez całe życie.
 
Cele edukacyjne i materiał nauczania obligatoryjnych zajęć lekcyjnych autorka opracowała z podziałem na moduły (obszary edukacyjne) i przedstawiła je na tle wymagań ogólnych.
 
Moduł pierwszy dotyczy „Diagnozy sprawności i aktywności fizycznej oraz rozwoju fizycznego", który to autorka zatytułowała „JAKI JESTEM? CO POTRAFIĘ?".
 
Moduł drugi „Trening zdrowotny" zatytułowała „KSZTAŁTUJ SIEBIE I SWOJE CIAŁO".
 
Moduł trzeci „Sporty całego życia i wypoczynek" to „BAWMY SIĘ RUCHEM".
 
Moduł czwarty „Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista" zatytułowany został słusznie „RUCH TO ZDROWIE".
 
Moduł piąty dotyczący „Sportu" to „UCZCIWA RYWALIZACJA".
 
Moduł szósty „Taniec", który wg autorki nosi tytuł „MUZYKA ŁAGODZI OBYCZAJE", gdyż został poszerzony o elementy muzyki.
 
Moduł siódmy „Edukacja zdrowotna", której przypisała hasło „SZLACHETNE ZDROWIE NIKT SIĘ NIE DOWIE JAKO SMAKUJESZ AŻ SIĘ ZEPSUJESZ".
 
Zaproponowane przez autorkę nazewnictwo poszczególnych obszarów edukacyjnych w pełni odzwierciedla materiał nauczania w relacji do podstawy programowej kształcenia ogólnego.
 
Każdy obszar edukacyjny (moduł) zawiera treści kształcenia z podziałem na:
- Cele kształcenia - wymagania ogólne;
- Treści nauczania -wymagania szczegółowe;
- Efekty   kształcenia - przewidywane   osiągnięcia   uczniów w zakresie :
        umiejętności
        postaw i
        wiadomości
 - Uwagi o realizacji
co stwarza, iż program (w układzie poziomym) jest przejrzysty i treści jednego działu ściśle wynikają
z treści poprzedniego.
Tak zaproponowane treści ułatwiają zastosowanie ich w praktyce każdemu nauczycielowi, a zwłaszcza początkującemu.
Wg mnie treści kształcenia i wychowania w zaproponowanym (opracowanym) programie obejmują całokształt podstaw programowych z zakresu wymagań ogólnych i szczegółowy, a w wielu przypadkach są znacznie rozszerzone np. tańce, gdzie autorka poszerzyła umiejętności i wiedzę o elementy ćwiczeń muzyczno-ruchowych takich jak: gry i zabawy rytmiczne, improwizację ruchowa oraz elementy gimnastyki artystycznej - ćwiczenia z przyborami.
Ważnym zadaniem szkoły jest także edukacja zdrowotna, która w recenzowanym programie oparta jest o głęboką wiedzę problemu o czym świadczą zamieszczone treści kształcenia ogólnego i szczegółowego z podstaw programowych uzupełniając o własne przemyślenia.
W moim odczuciu brak danych z zakresu wiedzy, umiejętności i podstaw zaproponowanych przez autorkę podstaw programowych Panią prof. dr hab. Wojnarowską ustalonych w czasie roboczego spotkania „Przygotowanie nauczycieli wychowania fizycznego do realizacji edukacji zdrowotnej" 'Warszawa 15 i 16.10.2008 r.(Załączam z możliwością do wykorzystania).
Brak zamieszczenia powyższych danych, nie pomniejsza wartości treści kształcenia i wychowania z zakresu edukacji zdrowotnej. Są one przemyślane i dostosowane do potrzeb kształcenia postaw prozdrowotnych oraz umiejętności dbania o zdrowie własne i innych na tym etapie edukacyjnym.
 
Drugi dział programu jest poświęcony obowiązkowym zajęciom fakultatywnym, które to powinny służyć poszerzeniu i pogłębieniu umiejętności oraz wiedzy z zakresu aktywności fizycznej, higieny i zdrowia.
W uwagach wstępnych autorka programu pisze „Treści poszczególnych fakultetów należy urozmaicać i poszerzać tak, by uczniowie nie byli jedynie kształceni w wąskiej specjalności". Zajęcia te mają być kreatywne, nastawione na zabawę, przygodę z rekreacją i sportem, z jednoczesnym stworzeniem warunków do rozbudzania zainteresowań, pasji, zapewnić wewnętrzną motywację, eksponować wewnętrzna inwencję ucznia, upodobania i zainteresowania i spełniać oczekiwania uczniów.
 
Profesor Tischner ujmuje to w następujący sposób „Człowiek jest osobą, to znaczy między innymi naturą zindywidualizowaną. Nie ma i nie może być dwóch identycznych jednostek ludzkich, każda jest osobą, żadna nie jest sobą i jednocześnie kimś innym i żadna, będąc w najbardziej pierwotnym znaczeniu sobą, nie może się stać kimś innym."
Tym postulatem Pani Urszula Kierczak stawiła czoło i zaproponowała sporty całego życia takie jak:
       tenis stołowy
       kometka
♦    ringo
       tenis ziemny
       koszykówka na jeden kosz
       futsal
       łyżworolki
       kolarstwo
       podchody, patrolowanie, tropienie
       zajęcia zimowe - gry i zabawy na śniegu, saneczkarstwo, narciarstwo,
łyżwiarstwo.
W zaprezentowanym fakultecie rekreacyjnym brak form taneczno-gimnastycznych takich jak:
aerobic, fitness, streching i inne, które to wg mnie zostały błędnie przypisane fakultetowi tanecznemu, który to zgodnie z podstawami programowymi winien umożliwić młodzieży udział w tanecznych formach aktywności fizycznej z  elementami wiedzy o muzyce i obejmować jedną lub kilka form tańca.
 
Opracowana oferta zajęć fakultatywnych jest bardzo bogata i każdy nauczyciel, który będzie chciał realizować proces dydaktyczny wg recenzowanego programu znajdzie w nim treści, które może realizować w swojej szkole dostosowując je do umiejętności, możliwości i zainteresowań wychowanków.
 
W części końcowej programu autorka wskazuje co uczeń powinien wiedzieć, umieć i potrafić w zakresie edukacji fizycznej po III-cim etapie kształcenia.
Pamiętać należy, iż siłą napędową rozwoju człowieka jest niezawisła motywacja wewnętrzna wyrastająca z poczucia odpowiedzialności za siebie.
 
Autorka programu w sposób wręcz drobiazgowy prezentuje treści nauczania z poszczególnych fakultetów.
 
W fakultecie sportowym przedstawia propozycje treści z zakresu:
       piłki siatkowej
       koszykówki (zmienić w nazewnictwie zaprezentowanym w treściach z piłki koszykowej jest Polski Związek Koszykówki)
       piłki ręcznej
       piłki nożnej
       pływania
       lekkoatletyki
       narciarstwa (ze względu na region).
 
Opracowane treści kształcenia i nauczania są ustrukturyzowane i zhierarchizowane, zgodnie ze specyfiką dojrzewania dziecka, zwięzłe w ujęciu treści oraz przejrzyste w układzie co stwarza łatwość zastosowania w określonych warunkach pracy szkoły.
 
Fakultet rekreacyjny, którego zadaniem zgodnie z podstawą programową jest umożliwienie podejmowania aktywności fizycznej służącej zdrowiu, wypoczynkowi lub zabawie oraz udziału uczniów w systemie rozgrywek wewnątrzszkolnej rywalizacji sportowej.
Realizacja tego fakultetu winna być nastawiona na przygotowanie uczniów do systematycznej aktywności fizycznej w czasie wolnym jak pisze M. Demel „Nie ważne co uczeń robi w szkole, lecz co będzie robić po jej ukończeniu".
Ponadto prezentuje procedury osiągania szczegółowych celów edukacyjnych, założenia dydaktyczne i wychowawcze w relacji do podstawy programowej kształcenia ogólnego.
Wskazuje również na wartość pedagogiczną oceniania ucznia, które jest trudnym ale koniecznym elementem całego procesu dydaktycznego.
Wg autorki „zadaniem oceny jest umożliwienie samorealizacji, oceny postępów, poznanie własnej sprawności, a także mobilizacja do podjęcia wysiłku na drodze samodoskonalenia".
Tak pojęte ocenianie z wychowania fizycznego wskazuje, iż autorka w opracowaniu programu miała na uwadze współczesne znamiona edukacji fizycznej, a przede wszystkim autoedukację, indywidualizację, intelektualizację, humanizację i prospekcję.
Reasumując ocenę programu lll-go etapu edukacyjnego opracowanego przez Panią Urszulę Kierczak stwierdzam, iż jest to program skuteczny, kreatywny, przemyślany dający się do realizacji w różnych warunkach szkoły oraz dostosowany do nowoczesnych trendów edukacyjnych i w pełni zasługuje do opublikowania i wdrożenia do realizacji lll-go etapu (Gimnazjum).
Po zaprezentowanej formie opracowania należy stwierdzić, iż autorka zna doskonale warsztat pracy nauczyciela - „warsztat z najwyższej półki" oraz posiada bogatą wiedze ogólną z zakresu kultury fizycznej pod względem teoretycznym i metodycznym.
 
 
profesor Wyższej Szkoły „Edukacja w Sporcie”
dr Czesława Tukiendorf