Wstęp

Introduction

Część pierwsza

Poszukiwanie ładu umysłu serca, czyli życie według wartości

Wstęp

I.                     Wydobywanie wartości z informacyjnego chaosu – aksjologiczne bogactwo świata

II.                   Wartości, antywartości a życie godziwe

III.                  Wartości i dobra pierwotne, czyli bliżej dziecka

IV.                Pedagogika serca(i nie tylko) jako wartości

V.                  Ład umysłu i serca – co to takiego?

Przypisy

Problemy – Poszukiwania – Inspiracje

Streszczenie

Summary

Część druga

Pedagogika serca jako podstawa życia według wartości

I.                     Co należy rozumieć pod pojęciem „pedagogika serca”?

II.                   Pedagogika serca – konieczności naszych czasów

III.                  Pedagogika serca w szkole – złożenia programowo-metodyczne

1. Wychowawca – dziecko
2. Podsumowanie dnia:, „Co mnie (nas) dziś ucieszyło? Co zmartwiło?

IV.                Dokumentacja wychowawcy

1. Rodzice – dziecko
2. Usuwanie z życia rodzinnego przemocy

V.                  Pomoc rodzicom i szkole w wychowaniu udzielane przez instytucje realizujące pedagogikę serca

VI.                Przykłady stosowania pedagogiki serca

VII.               Ochrona i ciągłość więzi uczuciowej

Problemy – Poszukiwania – Inspiracje

Streszczenie

Summary

Bibliografia

Książki Marii Łopatkowej

Książki innych autorów

Załączniki, materiały pomocnicze

Aneks 1 – Wychowywać coraz trudniej

Aneks 2 – Bici biją – z życia wzięte

Aneks 3 – Akcja porządki

Aneks 4 – Bitwa o torebkę

Aneks 5 – Prawdziwa miłość istnieje

Aneks 6 – Maria Łopatkowa: „Nawet gdy byłam smutna, musiałam się śmiać…”

Część trzecia

Ziemia jako wartość w edukacji dziecka

I.                     Tu chodzi o głębszy wymiar

II.                   Refleksje humanistyczne

1. Człowiek
2. Wartości i postawy

III.                  Dwa kierunki myślenia o Ziemi

1. Kierunek instrumentalny
2. Kierunek całościowy

IV.                Edukacja przyrodnicza a naczelne cele

V.                  Zasada komplementarności – poznać, zrozumie c, zaprzyjaźnić się z Ziemią

VI.                Miejsce wartości w regułach metodycznych

1. Prostota i elementarność wiedzy
2. Nauczanie geografii w systemie: przyroda – człowiek
3. Stwarzanie dziecku okazji do częstych, autentycznych kontaktów z przyrodą
4. O potrzebie porządku przestrzenno-czasowego w edukacji przyrodniczej

VII.               Droga ku mądrości

Przypisy

Problemy – Poszukiwania – Inspiracje

Streszczenie

Summary

Aneks 1 – strefy przestrzenne poznawane przez ucznia

Aneks 2 – Ogniwa łączące poszczególne typy czasu

Aneks 3 – Kształtowanie pojęcia “czas” w nauczaniu geografii przez Gustawa Wuttkego (Maria Z. Pulinowa)

Aneks 4 – Literatura uzupełniająca

Aneks 5 – Scenariusz zajęć dla klasy VI pt. „Jestem gałązką drzewa genealogicznego

Aneks 6 – Scenariusz zajęć dla klas IV-VI pt. „Gdzie można wypocząć w mieście?”

Aneks 7 – Scenariusz zajęć dla klas IV-VI pt. „Dlaczego człowiek tworzy parki narodowe i rezerwaty przyrody?”

Część czwarta

Media i swat informacji jako szansa i zagrożenie dla wartości dziecka

I.        Humanizacja społeczeństwa informacyjnego jednym z głównych wyzwań dla współczesnej szkoły

II.       Dziecko a świat informacji

III.     Telewizja jako nośnik wartości rzeczywistych i pozornych

IV.    Proces zdrowego wzrostu a niebezpieczna „nadopiekuńczość” mass mediów

1.      Everyman, czyli ideologia przeciętności

2.      Wolność konsumencka i oszustwa producentów reklamy

3.      Zalegalizowany narkotyk

V.     Odpowiedź na zaćmienie informacyjne

1.      Odbudowa przystani

2.      „Szkoła z ludzką twarzą”

Przypisy

Problemy – Poszukiwania – Inspiracje

Streszczenie

Summary

Część piąta

Wartości w uczeniu się – nauczaniu kompleksowym – kruszenie stereotypów

Wstęp

Dążenie do szczęścia jako wartości nad wartościami

I.                     Teoretyczne podstawy uczenia się – nauczania kompleksowego

1. Istota i struktura
2. Przestrzenie interpersonalne
3. Dominacja człowieka, nauczyciela i ucznia, nad technologią jako droga do wartości

II.                   Edukacja jako spotkanie dziecka z wartościami

1. W zgodzie z czasem, przestrzenią i samym sobą
2. Blisko i daleko – wartkości obiekty i wartości idee, cele
3. Spotkanie i uczenie się jako wartość sama w sobie

III.                  Integracja rzeczywista – poszukiwaniem ładu umysłu i serca

1. Kulisy integracji poznawczej
2. Obszary integracji rzeczywistej, czyli drogi do uwewnętrzniania wartości
3. Działanie dziecka i nauczyciela – bogactwo możliwości współżycia w szkole z ludzka twarzą”

IV.                Przykłady działania według wartości – zarys kompleksów

1. Sposób konstruowania kompleksów, cele zajęć
2. Zakładane rezultat
3. Tradycja, obrzęd, zwyczaj niejedno ma imię
4. „Nadzieja bywa cierpliwym czekaniem na zbratanie serc…”
5. „Gościnność jest inna nazwa pokory, nie ma ram…Obejmuje także to, czego nie ma, a co, być może, mogłoby być…”

V.                  Współbycie w szkolnej czasoprzestrzeni jako wartość i droga do wartości

Przypisy

Problemy – Poszukiwania – Inspiracje

Streszczenie

Summary

Aneks 1 – Struktura kompleksu

Aneks 2 – Prymat problemu dziecka nad metodologią i organizacją. Wokół serii pedagogicznej: Nauczyciele – Nauczycielom

Aneks 3 – Paradoksy reformy oświaty