Słowo Autora do wydania polskiego

Wstęp do wydania polskiego

I. Wprowadzenie

1. Dialog antypedagogiczno-pedagogiczny

2. Replika na recepcję pedagogiczną

3. Problematyka antropologiczna

4. O tożsamości antypedagogiki

5. O tożsamości pedagogiki

II. Dialogi

A. Dialog z Andreasem Flitnerem: Konradzie, mawiała Pani Matka

1. Antypedagogika pokazuje swym bezładnym lżeniem wszystkich

nauczycieli i wychowawców, że chodzi jej nie tyle o poważną dyskusję,

ile o efekt publicystyczny

2. Antypedagogika powraca do nierealnych marzeń romantyków

3. Antypedagogika nie wyjaśnia, w jaki sposób ma dojść do interpretacji

świata i doświadczania jego sensu, jeśli dzieciom mają być

przekazywane treści nauczania z pominięciem wychowania

4. Antypedagogika nie myśli o dzieciach, które bez obowiązku szkolnego

byłyby całkowicie odcięte od wszelkiej nauki, a zatem

i od wszelkiego rozwoju ich wolności

5. Antypedagogika nie dostrzega społecznej strony rozwoju

własnego Ja i proponuje sterylny stosunek podporządkowania

6. Antypedagogika odrzuca odpowiedzialność wychowawcy

za dziecko

7. Antypedagogika wzmaga skłonność do uchodzenia z pola walki

i pozostawiania dzieci samym sobie; ryzykuje zatem wydanie dzieci

na pastwę tych wszystkich, którzy dzisiaj wyciągają po nie ręce

8. Antypedagogika chce się uwolnić od pośredniczenia w stosowaniu

wymagań i przymusu wobec dzieci

9. Antypedagogika wprowadza w błąd w tym względzie,

że istnieje wgląd dorosłych w konieczności, których dziecko

nie może jeszcze zrozumieć i przyjąć za własne

10. Antypedagogika poprzez Niemiecki Manifest Dziecięcy

rości sobie również prawo do wymagań sprzecznych

z zagwarantowanymi prawami dziecka

B. Dialogi z Jurgenem Oelkersem i Thomasem Lehmannem

Antypedagogika: wyzwanie i krytyka

11. Antypedagogika rozmija się zwyczajnie z problematyką

pedagogiczną, chcąc się uwolnić od dialektyki jednostki i kultury

12. Antypedagogika nie rozwiązuje aporii rozumu i wychowania

13. Antypedagogika wzmacnia irracjonalność i podatność na pokusy

polityczne przez wyłączne umiejscowienie „prawdziwego Ja”

w wymiarze uczuciowym

14. Antypedagogika czyni z dzieci istoty sztuczne, pokazujące się

zawsze tylko z dobrej strony

15. Antypedagogika sugeruje, że spontaniczne wyrażanie nienawiści,

zawiści, rywalizacji, lekceważenia, obojętności itd.

nie pociąga za sobą żadnych negatywnych skutków

16. Antypedagogika nie pyta dzieci, czy chcą antypedagogiki

i nie poddaje swoich wartości pod dyskusję

17. Antypedagogika chce, by dzieci nauczyły się działać według

zasad moralnych innych niż prawo silniejszego

18. Antypedagogika daje dziecku wolną rękę w wykorzystywaniu

dorosłych zgodnie z jego wolą i nie ma możliwości poskramiania

jego samowoli

19. Antypedagogika zmierza w kierunku pedagogiki ułatwień,

czyniącej w końcu z dzieci niewolników potrzeb, które można

zaspokoić tylko sytuacyjnie

20. Antypedagogika pomija to, że przyjaźń oznacza dla dzieci

coś zupełnie innego niż dla dorosłych

C. Dialogi z Michaelem Winklerem

Uwagi krytyczne do antypedagogiki

21. Antypedagogika pozwala jednostce samodzielnie decydować,

czego zamierza się uczyć, i odrzuca tezę, że trzeba sobie przyswoić

warunki ludzkiego życia, by moc żyć

22. Antypedagogika chce pozostawić dzieci samym sobie;

młode pokolenie musi zaczynać od początku, samo i zdane

tylko na własne siły

23. Antypedagogika kwestionuje czyn moralny i moralność w ogóle;

triumfuje „władza silniejszego”

24. Antypedagogika ukazuje wszelki altruizm jako wyobcowanie;

dla niej każdy człowiek jest sam dla siebie bliźnim

25. Antypedagogika wyklucza cele i perspektywy, nie zna kategorii

czasu i bazuje na idei „tu i teraz”

26. Antypedagogika odrzuca sprzeczność i uwagi krytyczne

jako bezcelowe i jako świadectwo niedostatecznej

zdolności myślenia

27. Antypedagogika nie uważa się za uzasadnioną naukowo

i neguje kryterium metodycznego myślenia i argumentowania

28. Antypedagogika nie uznaje wpływu norm społecznych

na rozwój osobowości dziecka i przez to wzmacnia tylko

ich oddziaływanie

29. Antypedagogika ustawia się przeciw cywilizacji, podnosi wolę

dziecka do rangi kryterium i czyni ludzi ślepymi wobec

wszystkich momentów obiektywności, które wynikają

z indywidualnego działania

30 Antypedagogika nie przyjmuje do wiadomości realnej

dialektyki nakazów społecznych

Spojrzenie w przyszłość

Literatura

Aneks

Aktualne rozważania

Na temat rozumienia antypedagogicznej

Na temat praktyki antypedagogicznej

Słownik antypedagogiczny

Test antypedagogiczny