Drodzy Państwo,
z przyjemnością zapraszamy do kolejnej naszej recenzji:  „Akademia umiejętności interpersonalnych. 20 spotkań z komunikacją” 

Katarzyny Bocheńskiej-Włostowskiej pt. „Akademia umiejętności interpersonalnych. 20 spotkań z komunikacją”.
Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków  2009

Opracował:

Leszek PAWELSKI¹

Szczecinek

            Komunikacja interpersonalna to jeden z najważniejszych czynników wpływających na powodzenie pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczycieli. Profesor Wincenty Okoń w swoim „Nowym Słowniku Pedagogicznym” definiuje komunikację interpersonalną jako „wymianę informacji między nadawcą i odbiorcą, przy czym przekaz treści  następuje za pośrednictwem jakiegoś kanału…”².  Wymiana ta odbywa się nie tylko w procesie nauczania i wychowania, ale także jest niezbędnym narzędziem codziennych kontaktów międzyludzkich całych społeczeństw. Nie wszyscy na ogół zdajemy sobie sprawę z wagi tych kontaktów, zaś nauczyciele powinni znać bardzo dobrze wiele tajników komunikowania się wzajemnego z uczniami, rodzicami, nauczycielami, przełożonymi. Temu celowi służyć ma książka Katarzyny Bocheńskiej-Włostowskiej, którą to Autorka zatytułowała Akademia umiejętności interpersonalnych. 20 spotkań z komunikacją.

            Recenzowana pozycja napisana została w specyficzny, nowatorski i ciekawy sposób. W 20 odsłonach w sposób usystematyzowany przedstawiła Autorka proces komunikowania się wzajemnego, scharakteryzowała cechy szczególne tego procesu i podała wiele interesujących, praktycznych przykładów jego funkcjonowania. Ciekawie porządkuje elementy komunikacji. Wymienia w kolejności ciało ludzkie, które mówi za nas i o nas. Z układu ciała, ruchów, gestów i mimiki można uzyskać bardzo wiele interesujących szczegółów o rozmówcy. Wyróżnia również proksemikę, jako dziedzinę nauki o przestrzeni otaczającej nas i naszego rozmówcę. W kontaktach z ludźmi odczuwamy różne wrażenia: dyskomfort, dekoncentrację, zmęczenie, a z drugiej strony możemy odczuwać ulgę, przyjemność. Ta atmosfera ma wpływ na sposób funkcjonowania i relacji między ludzkich.

            Z ciekawym i niezwykle przydatnym zestawem informacji możemy spotkać się w odsłonie czwartej mówiącej o uwodzeniu mówcy, czyli ABC przemawiania. To bardzo ważny element pracy nauczyciela. Przemawiamy w różnej formie na każdej lekcji. Autorka wskazuje na takie elementy, które mogą naszego rozmówcę porwać, zauroczyć, albo znudzić i zniechęcić. Ten swoisty alfabet prowadzenia monologu i dialogu powinien znać każdy pedagog.

            Kolejna odsłona pokazuje czytelnikowi mury i bariery komunikowania. Uczy nas Katarzyna Bocheńska-Włostowska, jak je budować, ale również pokazuje, jak je burzyć. W odsłonie szóstej mamy możliwość zapoznania się z rozmawianiem, jako sztuką. Jakość tej sztuki ma wpływ na nasze życie społeczne, budowanie społeczeństw. Dowiadujemy się, że bez słuchania nie ma porozumiewania się. Jednakowoż ważne jest nawiązywanie kontaktów, łamanie barier, pokonywanie tremy, nieśmiałości, wreszcie prowadzenie konwersacji. O tym właśnie dowiadujemy się w odsłonie siódmej, w której znajdziemy również wiele praktycznych przykładów z życia wziętych.

 Kolejne odsłony ukazują następne pola komunikacji. Są wśród nich rytuały, jako formy zewnętrzne obrzędów, poszukiwanie wspólnego języka i wspólnych płaszczyzn porozumienia szczególnie gdy rozmówcy znajdują się na antypodach porozumienia. Podkreślona została przez Autorkę nowoczesna forma komunikacji, czyli elektroniczny język e-maila i skąpość słów SMS-a. Te dwie formy porozumiewania się wzbudzają wiele kontrowersji, jednakże nie można nie zauważyć faktu, że zostały przejęte, zwłaszcza przez młodszą część społeczeństwa jako podstawowe formy komunikacji.

            Kolejna odsłona traktuje o kłamstwach i kłamstewkach, jako bardzo popularnych formach unikania konfliktów i poczucia odrzucenia, ośmieszenia oraz poczucia winy. Znajdujemy również porady, jak prowadzić ważne dla nas, zwłaszcza w życiu zawodowym rozmowy kwalifikacyjne, negocjacje, obserwacje. Wszystkie te umiejętności w sposób niezwykle efektywny ułatwiają pedagogowi codzienne życie, codzienny kontakt z ludźmi, z uczniami nade wszystko.

Ogromną zaletą książki jest fakt, iż na zakończenie każdej odsłony Autorka proponuje wykonanie określonej ilości ćwiczeń, których polecenia podane są na końcu rozdziału, a także ukazuje szczegółowo literaturę, która w zakresie opisanym w odsłonie pozwoli czytelnikowi na zgłębienie problemu. To swoiste połączenie teorii z praktyką jest cenną zaletą tej książki. Cenną, w aspekcie wykorzystywania jej w pracy naszych nauczycieli i pedagogów. Lektura książki stwarza także szanse na twórcze działania, tworzenie nowych sytuacji problemowych, analizowanie popełnianych błędów i poszukiwanie nowych rozwiązań. Taka twórcza lektura może przynieść wiele korzyści czynnym nauczycielom i pracownikom oświaty na przyszłość. To ogromna zaleta książki, sprawiająca, że nie zostanie odstawiona do lamusa, ale znajdować się będzie w zasięgu pedagogicznej ręki.

Książka Katarzyny Bocheńskiej – Włostowskiej „Akademia umiejętności interpersonalnych warta jest polecenia pedagogom, nauczycielom, pracownikom dydaktycznym, a również każdemu z nas. Wskazane i przeanalizowane umiejętności z pewnością w sposób twórczy wpłyną na czytelnika. Recenzowana pozycja jest jedną z niewielu książek, które tak obszernie traktują o potrzebie umiejętności komunikowania się. Zastała w niej zawarta bardzo logicznie posegregowana wiedza z psychologii, pedagogiki, statystyki, socjologii. Tak umiejętnie dokonana synteza jest cenną wartością tej książki.