Szukaj
Nasi Autorzy
Adamek Irena Kuszelewska Stanisława

Stanisława Kuszelewska-Rayska urodziła się 24 grudnia 1894 roku w Biskupicach Szlacheckich na Wołyniu, zmarła 24 stycznia 1966 roku w Londynie. Społecznica, wychowawczyni, varsavianistka, pisarka, tłumaczka literatury, zafascynowana harcerskim modelem wychowawczym.


1912 – wstąpiła do skautingu

1915 – prowadziła kolonie harcerskie w Moskwie

1916 – zadebiutowała wydaną w Moskwie książeczką O skautingu polskim

1917 – została komendantką harcerstwa polskiego w Mińsku; w ruchu harcerskim odpowiadała za sekcję pomocy Polakom więzionym przez bolszewików (brała udział w akcjach odbicia więźniów)

18–20 lutego 1918 – uczestniczyła z zastępem harcerek w zajęciu opanowanego przez wojska bolszewickie Mińska Litewskiego

Maj 1918 – została zaprzysiężonym członkiem tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej, zaangażowała się w tworzenie polskiego wywiadu na Wschodzie; w Komendzie Naczelnej 3 POW Wschód została zastępcą kierownika biura prasowego POW

Listopad 1918 – powróciła do Warszawy; pomagała Polakom walczącym o Lwów, a później z bolszewikami; pracowała jako sanitariuszka w pociągu medycznym kursującym między Warszawą a Lwowem

1920 – prowadziła biuro prasy i propagandy Służby Narodowej Kobiet; redagowała pismo „Nasza Praca”

31 grudnia 1936 – 3 stycznia 1937 – na XIII konferencji programowej instruktorek ZHP wystąpiła z referatem „Ideał na dziś i droga ku niemu”

Marzec 1943 – została zaprzysiężona w Armii Krajowej, miała pseudonim „Elżbieta”

1944 – w powstaniu warszawskim wraz z córką Ewą Matuszewską, pseudonim „Mewa”, walczyła na Mokotowie w batalionie „Olza” pułku „Baszta”; traumatycznym przeżyciem była śmierć córki, zamordowanej przez Niemców w egzekucji 26 września 1944 roku w okolicach Alei Niepodległości 117 (Ewa Matuszewska została odznaczona pośmiertnie Virtuti Militari); po upadku Mokotowa aresztowana przez Niemców, trafiła do obozu w Pruszkowie; uciekła z transportu pruszkowskiego w okolicach Kielc

1 października 1944 – została awansowana do stopnia podporucznika Wojska Polskiego

Lipiec 1945 – przez zieloną granicę opuściła Polskę; na emigracji współpracowała z prasą emigracyjną, głównie londyńskimi „Wiadomościami”


Była współzałożycielką i wiceprezesem Centralnego Towarzystwa Ogrodów Jordanowskich.
Zasiadała w Komisji Odczytowej i Radzie Programowej Polskiego Radia.

Opublikowała wiele tekstów w pismach: „Bluszcz”, „Kobieta Współczesna”, „Kurier Poranny”, „Gazeta Polska”, „Polska Zbrojna”, „Wiadomości Literackie”. Tłumaczyła dzieła Jacka Londona, Aldousa Huxleya, Donna Byrne’a, Harry’ego Sinclaira Lewisa.

Jest autorką przejmujących opowiadań: Kobiety (wyd. 1, Instytut Literacki, Rzym 1946); Dziwy życia (wyd. 1, F. Mildner and Sons, Londyn 1948), wyd. 1 krajowe obu zbiorów opowiadań, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2014.


Została odznaczona Złotym Krzyżem Niepodległości, 
odznaczona Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Złotym Wawrzynem Akademickim za zasługi dla polskiej kultury.


Cenckiewicz S., „Rola zajęcy na miedzy” Stanisława Kuszelewska-Rayska (24 XII 1894 – 24 I 1966) [w:] S. Kuszelewska-Rayska, Kobiety, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2014, s. 389–429.

Harcerki 1911–1939. Historia, program, wychowanie, red. J. Raniecka-Bobrowska, PWN, Warszawa 1990, s. 126, 156.

Spławska W., Instruktorki Organizacji Harcerek ZHP poza Krajem po roku 1945, Główna Kwatera Harcerek ZHP poza Krajem, Londyn 2004, s. 87.


Książki tego autora
Stanisława Kuszewelska
18.00


Powrót
Wróć do autorów

Odwiedziło nas użytkowników
COPYRIGHT © 2024 OFICYNA WYDAWNICZA "IMPULS"

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej.
Korzystanie, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej, oznacza akceptację niniejszej Polityki prywatności stosowania plików cookies
   Zgadzam się