Geneza i sens nazwy

Impuls pobudka, popęd do działania. Impuls do czego: do rozwoju, do działania. Impuls pobudza do czego; Jakie są nasze impulsy duchowe pobudzające do myślenia i tworzenia. Są to: zainteresowanie, ciekawość, podziw, zachwyt /Słownik frazeologiczny języka polskiego, WP, Wwa 1997 r./

Impuls to nagła myśl, uczucie lub wydarzenie, które skłania nas do natychmiastowego działania /Inny słownik języka polskiego PWN, WN PWN, Wwa 2000/

O wydawnictwie

Zmiany ustrojowe i gospodarcze w kraju umożliwiły mi powołanie do życia w dniu 21 września 1990 roku Niezależnego Wydawnictwa Harcerskiego "Impuls". 13 grudnia 1990 roku Sąd Wojewódzki w Krakowie wpisał je do rejestru jako wydawcę kwartalnika "W Kręgu Wodzów". 

Niecały rok później, 5 listopada 1991 roku, Sąd Wojewódzki w Krakowie dokonał zmiany w rejestrze, wpisując jako wydawcę kwartalnika Oficynę Wydawniczą "Impuls", i nie była to tylko kosmetyczna zmiana nazwy. 

Głęboki kryzys oświaty edukacji w czasie kształtowania się zrębów nowego ustroju społeczno-politycznego i gospodarczego Rzeczpospolitej Polskiej ujawnił bezradność i zagubienie wielu pedagogów. Polska pedagogika po gwałtownym i radykalnie odcinającym się od socjalistycznej przeszłości formacyjnym przesileniu stanęła przed niezwykle trudnym, ale i ważkim wyzwaniem - zmiany społecznej. Straty spowodowane długą polityczną izolacją Polski od kultury zachodnioeuropejskiej wydawały się u progu lat dziewięćdziesiątych nie do odrobienia, tym bardziej że niektóre wydawnictwa kontynuowały edycję książek złożonych do druku przez reprezentantów ortodoksyjnej i wykluczającej inne typy dyskursów instrumentalnej pedagogiki socjalistycznej. 

To było nowe wyzwanie, szansa, IMPULS do twórczego, profesjonalnego działania. 

Inspiracje edukacji

Na przełomie 1990/1991 roku ukazała się w Impulsie seria książek pt. "inspiracje edukacji", wspierająca ruch przemian oświatowych w szkolnictwie publicznym i niepublicznym na poziomie "klas i programów autorskich". 

W styczniu 1991 roku pojawił się pierwszy tom serii "Edukacja w wolności" Wiesławy i Bogusława Śliwerskich, inicjujący nową jakościowo literaturę pedagogiczną. Proponowane przez autorów rozwiązania potwierdzały, że można połączyć w Polsce teorię edukacji alternatywnej z praktyką szkolną. To była książka dla tych, którzy zniewoleni konserwatyzmem wcześniejszych rozwiązań prawnych, strukturalnych, programowych i metodycznych polskiej szkoły poszukiwali przestrzeni wolności dla siebie, dla dzieci i ich rodziców. Autorzy prezentowali w niej doświadczenia z tzw. eksperymentu w działaniu w ramach pierwszej w Łodzi klasy autorskiej na poziomie edukacji wczesnoszkolnej, redukującego przemoc strukturalną, symboliczną oraz nudę i lęk. W książce autorzy połączyli dorobek wybitnych reformatorów pedagogiki szkolnej z własnymi ofertami edukacyjnymi, promującymi autonomię i twórczość zarówno dzieci jak i nauczycieli. 

W kwietniu 1991 roku ukazała się książka Tomasza Szkudlarka i Bogusława Śliwerskiego Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki. Było to wówczas jedyne na polskim rynku wydawnictwo naukowe omawiające w kontekście społecznym, kulturowym i psychologicznym najnowsze nurty amerykańskiej i zachodnioniemieckiej pedagogiki krytycznej i antypedagogiki. 

Autorzy opisali ukryte wymiary szeroko rozumianych procesów socjalizacyjnych, zwrócili uwagę czytelników na prowokacyjne kwestionowanie podstaw teoretyczności pedagogiki, stawiali pytanie o jej istotę, podstawy filozoficzne i związek z praktyką wychowawczą. Głęboko humanistyczne założenia antypedagogiki postawiły pedagogów przed problemem granic własnych oddziaływań wychowawczych oraz ich etycznego kontekstu, wskazywały na potrzebę zweryfikowania przez nauki pedagogiczne stereotypów myślenia o dzieciach u progu XXI wieku. W ten sposób podtrzymywały stan dyskursu wokół konieczności przestrzegania podstawowych praw człowieka dla godnego życia dzieci i młodzieży. 

W październiku 1991 roku ukazał się drugi tom serii Edukacji w wolności pod redakcją Bogusława Śliwerskiego. Czytelnik mógł znaleźć w nim kontynuację zagadnień związanych z rozwijaniem przez nauczycieli nauczania początkowego własnych koncepcji niekonwencjonalnego kształcenia, wzbogaconych o wiele ciekawych pomysłów pracy z dziećmi, inspirujących do własnych modyfikacji. 

Edukacja i wyzwolenie Krzysztofa Blusza, kolejna książka w serii, wprowadzała czytelnika w krąg najbardziej reprezentatywnych dla postpedagogicznej czy postmodernistycznej myśli tekstów obcojęzycznych tak wybitnych humanistów, jak Carl Rogers, Vaclav Havel, Richard Farson, John Holt, Paulo Freire, Jenny Bull, Helmut Ostermayer czy Hubertus von Schoenebeck. Te wybitne postaci łączyło podobne spojrzenie na obszary rzeczywistości społecznej, w których dochodziło do nieustannej dominacji dorosłych i marginalizacji dziecka.
Pierwszy okres działalności Oficyny Wydawniczej "Impuls" zamykała książka Edukacja alternatywna. Dylematy teorii i praktyki. Publikacja ta przygotowana na Międzynarodową Konferencję w Dobieszkowie koło Łodzi (15-17.10.1992) była pierwszym w krajach postsocjalistycznych podręcznikiem o edukacji alternatywnej w świecie. Przygotowany pod redakcją Bogusława Śliwerskiego tom skupiał uwagę czytelników na teoretycznych dylematach alternatywności pedagogiki, afirmacji i krytyce nieobecnych w Polsce dyskursów oraz na alternatywach edukacyjnych w kraju i poza jego granicami. 

Literatura pedagogiczna "Impulsu" starała się pomóc polskim pedagogom w dokonaniu wyboru własnej "drogi do krainy dziecka". Publikacje oficyny były kierowane do coraz większej grupy odbiorców: studentów, nauczycieli akademickich, pedagogów i nauczycieli szkolnych oraz kadr kształcących w oświacie. Zmiana nazwy w pełni oddawała profil wydawniczy i kierunki rozwoju wydawnictwa. Oficyna miała inspirować czytelników do innego spojrzenia na otaczającą ich rzeczywistość, do indywidualnego zdobywania i doskonalenia wiedzy, zaznajamiania się z nowymi i mniej znanymi teoriami i nurtami wychowania na świecie, a także do poznania i modyfikacji pomysłów pracy z dziećmi w klimacie wolności, gwarantującym uczniom samostanowienie, samokontrolę, samoocenę, twórczość i radość uczenia się. Do książek naukowych i popularnonaukowych doszły podręczniki i ćwiczenia pomocnicze na poziomie edukacji wczesnoszkolnej, takie jak: "Podróże z Kacprem - elementarz alternatywny" oraz serie "Ortografia inaczej", "Gramatyka inaczeji" i "Matematyka inaczej". 

Kontynuacja i nisze wydawnicze

W latach 1993-2000 oferta książek edukacyjnych została poszerzona o publikacje dotyczące: twórczego rozwoju uczniów i nauczycieli, edukacji w wolności, edukacji zintegrowanej oraz wspierające nauczycieli w poszerzaniu wiedzy i przygotowaniu do pracy w reformowanej szkole. Z nowości warto odnotować serię ćwiczeń dla szkół muzycznych, podręczniki z literatury i analizy literackie, literaturę religijną, psychologię twórczości. 

Z każdym rokiem bogatsza stawała się oferta wydawnictw z pedagogiki dziecka chorego, dzieci z różnymi deficytami rozwojowymi, a także o różnym stopniu niepełnosprawności intelektualnej i fizycznej. Poradniki i pomoce metodyczne oraz opisy doświadczeń pomagały rodzicom i nauczycielom w rozumieniu potrzeb, postaw i zachowań dzieci, były pomocne w terapii, walce o wyrównywanie szans rozwojowych i szczęście wychowanków. Pierwsze wydawnictwa z logopedii, o autyzmie, różnej skali i rodzajach niepełnosprawności dzieci i dorosłych stały się w tych latach (i pozostały w następnych) jednym z głównych nurtów wydawniczych "Impulsu". 

Nasi autorzy reagowali również na pierwsze symptomy i nasilanie się zjawiska przemocy. Książki "Przemoc w szkole" Magdy Karkowskiej i Wiesławy Czarneckiej, "Między swobodą a przemocą w wychowaniu" Jadwigi Bińczyckiej, "Nauczyciel - uczeń" Marii Dudzikowej miały pomóc nauczycielom i rodzicom w zrozumieniu, diagnozowaniu i profilaktyce tego zjawiska oraz w poszukiwaniu metod przeciwdziałania agresji fizycznej i psychicznej w szkołach. 

Do środowisk akademickich były adresowane nowe podręczniki, takie jak: "Pedagogika upośledzonych umysłowo" Janiny Wyczesany, "Współczesne teorie i nurty wychowania" Bogusława Śliwerskiego, "Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych" i "Metody i techniki badań pedagogicznych" Mieczysława Łobockiego, "Historyczne podstawy teorii wychowania" tom 1-3, Antoniego Smołalskiego, "Zrozumieć Montessori" Małgorzaty Mikszy, "Inteligencja i procesy poznawcze" i "Trening twórczości" Edwarda Nęcki oraz inne interdyscyplinarne lub szczegółowe pedagogiczne drogowskazy. Kontynuowane były w tym okresie serie: "Biblioteczka Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego" oraz "Idee - metody - inspiracje". W tej ostatniej ukazały się dwa pokaźne objętościowo tomy: "Pedagogika alternatywna. Dylematy teorii" i "Pedagogika alternatywna. Dylematy praktyki" sumujące wieloletni dorobek teoretyków, praktyków i inicjatorów różnych odmian edukacji alternatywnej w kraju i na świecie. 

W 1996 roku narodziła się, kontynuowana do dziś, sztandarowa, charakterystyczna dla wydawnictwa seria "Nauczyciele - nauczycielom. Dziecko w świecie?" redagowana przez dr Bronisławę Dymarę, poszukującą możliwości pogodzenia pedagogiki serca z pedagogiką rozumu. Polecam tą serię poszukującym inspiracji nauczycielom. 

Inicjatorka serii skupiła wokół spójnej koncepcji liczne grono autorów - pracowników naukowych i nauczycieli, którzy edukację postrzegają jako zmianę jakościową szkoły i pracy nauczyciela. Zespół autorski podejmuje próbę prezentacji wiedzy niezbędnej każdemu nauczycielowi dla rozumienia naturalnej spontaniczności dziecka, kształtowania jego twórczej postawy wobec siebie i świata. Przedstawiona w kolejnych tomach wizja szkoły uczniów, a nie tylko dla uczniów, wizja szkoły twórczości i dialogu prowadzi do akcentowania podmiotowości dziecka, do podjęcia próby integrowania wiedzy potocznej, naukowej i zaczerpniętej ze sztuki. W związku z tym treści i ich prezentacja językowa zyskują wymiar popularnonaukowy. 

Wszystkie tomy łączy propagowanie edukacji twórczej, otwartej, humanistycznej, odformalizowanej, związanej z innowacyjnym, twórczym spojrzeniem na dziecko, cele, metody i formy pracy nauczyciela oraz kontekst kulturowy i społeczny funkcjonowania szkoły polskiej. We wszystkich tomach zawarto wiele odwołań do dobrej literatury i twórczości literackiej dzieci wyrażającej ich potrzeby, oczekiwania i uczucia. Spójność między tomami serii wspomaga także przyjęty układ treści oraz nowoczesne edytorstwo i rozwiązania metodologiczne.
Poszczególne tomy zawierają niekonwencjonalną prezentację i interpretację współczesnej problematyki edukacyjnej. Teksty w nich zamieszczone zachęcają do głębokiej refleksji nad funkcjami egzystencjalnymi szkoły, do zintegrowanego spojrzenia na procesy edukacyjne i tym samym integracji działań nauczycielskich. Podkreślić należy ogromną wartość koncepcji kompleksowego nauczania-uczenia się Bronisławy Dymary dla kształtowania umiejętności nauczycielskich, blokowego ujmowania treści kształcenia, aktywizowania dziecka w czasie lekcji, tworzenia klimatu autokreacji i dialogu sprzyjającego twórczym inspiracjom, pracy autorskiej dziecka nad własnym wierszem, opowiadaniem czy graficzną ich ilustracją. 

Autorzy serii tworzą pedagogikę twórczego współbycia, bliską pedagogice serca Marii Łopatkowej i różnym wersjom pedagogiki personalistycznej. Jej istotą są efektywne i życzliwe stosunki interpersonalne wśród dzieci i dorosłych. Szkoła życzliwa, to szkoła bezpieczna, przyjazna dla dziecka i nauczyciela. Szkoła, w której zmniejszy się biurokratyczny ucisk, zaufa uczniom i nauczycielom jako współtwórcom radosnej codzienności, w której możliwe jest mozolne pokonywanie przemocy, egoizmu, miałkości myślenia, strachu, hipokryzji świata pozorów. To szkoła nabywania wiedzy operatywnej i podstaw do wartościowego życia. 

Kończąc prezentację serii, chciałbym podkreślić dużą różnorodność treściową opracowań, ich często interdyscyplinarny wymiar. Czytelnik podczas lektury ma możliwość obcowania z szeroko rozumianym myśleniem humanistycznym. Opracowania mają nie tylko wydźwięk pedagogiczny, ale obejmują też interpretację psychologiczną, filozoficzną czy socjologiczną - świat wartości, do którego należy wprowadzić dziecko, aby stworzyć mu szansę pełnego rozwoju. 

Doskonalenie strategii wydawniczej i nowe kierunki rozwoju.

W latach 2001 - 2004 problematyka wydawanych książek koncentrowała się wokół rodziny i różnych form jej wspomagania, dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, z zaburzeniami, dysproporcjami i trudnościami w rozwoju i terapią pedagogiczną. Dotychczasowe publikacje zostały wsparte bogatą ofertą materiałów pomocniczych dla rodziców, logopedów i nauczycieli oraz programami i kwestionariuszami do badań deficytów rozwojowych dzieci i młodzieży, wyrównywania szans edukacyjnych i aktywizowania uczniów.

Do opracowań doświadczeń publicznych i niepublicznych szkół i klas autorskich, kształtujących twórcze postawy dzieci i nauczyciela, doszła kilkuczęściowa seria z pedagogiki i dydaktyki twórczości redagowana przez Jacka Krzysztofa Szmidta: Dydaktyka twórczości. Koncepcje - problemy - rozwiązania, Nowe teorie twórczości. Nowe metody pomocy w tworzeniu, Pedagogika twórczości. Idee - aplikacje - rady na twórczą drogę i Psychopedagogika działań twórczych. 

Z nowości pojawiły się książki dla rodziców i nauczycieli wychowania przedszkolnego, wspierające dzieci w poznawaniu otaczającego świata, skłaniające je do twórczego działania, wykorzystujące naturalną potrzebę dorównania starszym w ich wiedzy i umiejętnościach. 

Seria "Nauczyciele - nauczycielom" wzbogacona została o kolejne tytuły: "Dziecko w świecie pokus", "Dziecko w świecie współdziałania" (t.1-2), "Dziecko w świecie tradycji", "Dziecko w świecie wartości" (t. 1-2) i "Dziecko w świecie języka". Wszystkie wysoko ocenione przez recenzentów.
Z podręczników akademickich wydaliśmy "Wychowanie moralne" Mieczysława Łobockiego, "Konteksty i metody w badaniach historyczno-pedagogicznych" Tadeusza Jałmużny, Iwonny Michalskiej i Grzegorza Michalskiego, "Dialog w pedagogicznym badaniu jakościowym" Urszuli Ostrowskiej, "Nauczanie i wychowanie jako stymulacja rozwoju człowieka" Ziemowita Włodarskiego i Andrzeja Hankały, "Pedagogika we współczesnym dyskursie humanistycznym" Tadeusza Lewowickiego, "Transformacja w polskiej edukacji wczesnoszkolnej" Tadeusza Lewowickiego, Władysława Puśleckiego i Stanisławy Włoch "Teoria wychowania w zarysie" Mieczysława Łobockiego, "Wiedza praktyczna nauczyciela" i "Wprowadzenie do wiedzy o szkole i nauczaniu" Ireneusza Kaweckiego. 

Coraz bogatsza staje się oferta wydawnictw psychologicznych. Do wcześniej opublikowanych doszły: "Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie" Mieczysława Plopy i Bogdana Wojcieszke, "Trafność spostrzegania własnych i cudzych zachowań" Hanny Brycz, "Psychologia rodziny" i "Człowiek u progu III tysiąclecia" Mieczysława Plopy, "Bezsłowne komunikowanie się w psychoterapii" Wiesława Sikorskiego, "Zrozumieć Rogersa" Marka Kościelniaka, "Przeciw terapii" Jeffreya Massona, "Motywy, cele, wartości" Emilii Martynowicz i "Rozwój poznawczy dzieci w młodszym wieku szkolnym" Wioletty Radziwiłłowicz. 

Myślę, że zaprezentowana w katalogu oferta odzwierciedla obszary i cele działalności wydawniczej "Impulsu". Wydawnictwo nadal będzie wspierać dzieci, młodzież i dorosłych w ustawicznym kształceniu, w próbach zrozumienia rzeczywistości, zachodzących w niej i na świecie przemian, przygotowywaniu się do wyzwań współczesności, pokonywaniu barier, prezentowaniu tego, co nowe, twórcze, interesujące. Miniony rok był udany dla naszego wydawnictwa. Książki cieszyły się większym zainteresowaniem czytelników i otrzymały wiele pozytywnych recenzji. Coraz lepiej układa się współpraca wydawnicza z uczelniami. 

Naszym atutem jest aktywna promocja i sprawna dystrybucja książek. Każda nowość od razu trafia do Księgarni Internetowej oraz  współpracujących z nami portali i księgarni internetowych, itd.

Wydawnictwo posiada własny dział wysyłkowy, prowadzący bazy adresowe instytucji i osób prywatnych zainteresowanych naszymi książkami. Zamówienia są realizowane na bieżąco. Na rynku wydawniczym "Impuls" współpracuje z tymi hurtowniami i księgarniami, które są w stanie dotrzymywać umów kupna-sprzedaży i respektują prawa obrotu gospodarczego.

Z aktualną ofertą wydawnictwa można zapoznać się na łamach "Notesu Wydawniczego" i w "Magazynie Literackim Książki", poprzez bezpłatne katalogi czy podczas konferencji naukowych.

Od wielu lat wydawnictwo sponsoruje Letnią Szkołę Młodych Pedagogów, a także uczestników różnych konferencji naukowych. Doceniając zaangażowanie i kwalifikacje pracowników, atrakcyjne warunki współpracy i pomoc w dystrybucji książek, wiele firm, instytucji, stowarzyszeń i osób prywatnych realizuje w "Impulsie" zlecenia wydawnicze: publikacje jubileuszowe, konferencyjne, prace doktorskie, habilitacyjne itp. Rocznie wydajemy około stu tytułów. 

Mam nadzieję, że wielu czytelników skorzysta z naszej oferty wydawniczej, może także dołączą do coraz większego grona autorów interesujących publikacji. Jesteśmy otwarci na wszelkie pomysły, sugestie, propozycje. Zapraszam i zachęcam do częstych odwiedzin naszej strony internetowej, do wydawnictwa, księgarni i bibliotek.

Redaktor Wojciech  Śliwerski 
Dyrektor  Wydawnictwa