Harcerstwo a wychowanie obywatelsko-państwowe (wersja papierowa)

Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. 

Reprint z 1931 r. "Harcerstwo a wychowanie obywatelsko-państwowe".

 

Celem niniejszego referatujest: 1) zwrócenie uwagi na harcerstwo jako na system wychowania, który w szkolnych pracach obywatelsko-państwowych może oddać nieocenione usługi, a który w wielu szkołach nie jest należycie oceniany i traktowany; 2) omówienie kilku — zdaje mi się — najważniejszych bolączek harcerstwa w dzisiejszych szkołach wogóle, a średnich w szczególności; 3) wzajemna wymiana zdań w celu porozumienia się i ustalenia jednolitej drogi postępowania w stosunku do tej organizacji. — Uwagi moje niech będą przedewszystkiem materjałem do dyskusji, która powinna pociągnąć za sobą odpowiednie zmiany w życiu szkolnem.

Harcerstwo, pojęte według zasad jego twórcy Baden-Powella, zdąża do wychowania zdrowego obywatela, szlachetnego i uczciwego pod każdym względem, patrjoty, gotowego w każdej chwili do poświęceń w imię wielkich ideałów prawdy, piękna i dobra. Kształci i rozwija w młodzieży własności indywidualne (zmysł obserwacji, umiejętność wnioskowania, zmysł zaradczości), obywatelskie (lojalność, karność, obowiązkowość, patrjotyzm, autorytet, odpowiedzialność, poszanowanie praw bliźniego, sprawiedliwość, radość życia, duma państwowa i t. d.), moralne (honor, rycerskość, wiara we własne siły, odwaga, służba bliźnim i społeczeństwu, służba Bogu, i t. d.), rozwija zdrowie i tężyznę fizyczną człowieka.). Przez kształcenie tych własności odpowiedniemi sposobami przyczynia się do rozwijania zalet, tępienia wad narodowych.).

Nie uważam za stosowne omawiać szerzej tych rzeczy, gdyż sądzę, że są one wszystkim dostatecznie znane, interesujących się niemi odsyłam do odpowiedniej bibljografji. Ograniczam się tylko do przypomnienia ich i do zaznaczenia, że harcerstwo odpowiednio prowadzone może stać się znakomitą szkołą młodego obywatela — państwowca. Prócz tego musimy pamiętać, że system harcerski już dawno realizował te postulaty, które obecnie wysuwa nowa szkoła, opierająca się w swoich dążeniach na bardzo poważnych badaniach naukowych. Więc np. samorząd uczniowski wraz z wychowaniem społecznem, o którem tyle mówi się obecnie, jest odpowiednikiem wolnych grup harcerskich i opartego na wspólnocie życia obozowego, w którem młodzież nabiera doświadczenia właśnie życiowego i rozwija zdolności organizacyjne, uczy się nietylko radzić sobie w różnych sytuacjach, ale i życie swoje regulować według wzniosłych ideałów; system pracy w zastępach odpowiada pracy w grupach; system sprawności wyprzedza badania instynktów; praca ręczna w szkole i nauczanie przyrody w oparciu o materjał doświadczalny znajduje też odpowiednik w pracach drużyn; stosowanie testów przy egzeminach pokrywa się prawie z ocenami metodą punktowania; podobnie jest i z metodą projektów, z dążeniami do przystrajania sal szkolnych przez uczniów i t. d. i t. d.. Wreszcie ideały Hamburga — współżycie domu ze szkołą — nie są również obce harcerstwu. Wszystkie te postulaty znane były harcerstwu wcześniej, aniżeli nowoczesna szkoła zaczęła je z różnem powodzeniem realizować.
Aby jednakże uniknąć w czasie dyskusji niepotrzebnych nieporozumień, na podstawie wyżej przytoczonych rzeczy, zaznaczam, że właściwie pojęte harcerstwo uważam za bardzo pożądane na terenie naszych szkół, a to z następujących powodów:

1)    organizacja ta, stosując w pracy swojej zasady samorządu i samowychowania i uwzględniając przez to różne poczynania nowoczesne, staje się znakomitym ośrodkiem wychowania społecznego, obywatelskiego i państwowego;

2)    stosując zaś metody pracy wojskowo-sportowej i wprowadzając zdobywanie stopni sprawności, wprzęga pewne indywidualne tendencje młodzieży w karną służbę dobra i doskonalenia się;

3)    zwalcza tak bardzo rozpowszechnioną dzisiaj wśród naszej młodzieży rekordomanję na rzecz wszechstronnego, nietylko fizyczno-sportowego rozwoju człowieka;

4)    przez wciąganie rodziców do Kół Przyjaciół harcerzy budzi w społeczeństwie zainteresowanie sprawami wychowania młodego pokolenia.

Tak rozumie harcerstwo Baden-Powell). Z tych niezwykle cennych walorów zdaję sobie dokładnie sprawę i nie myślę ich w jakikolwiek sposób kwestjonować. Są to bowiem wartości powszechnie znane i uznane, ale jest to równocześnie obraz tego, co jego twórca chce widzieć w stworzonej przez siebie organizacji.

 

Polecamy całą serię Przywrócić Pamięć  <TUTAJ>

Polecamy również z tej kategorii: