Problemy doskonalenia systemu edukacyjnego w Polsce (wersja papierowa)

Problemy związane z systemem eduka­cyjnym wbrew pozorom dotyczą każ­dego. Całe społeczeństwo korzysta przecież z oświaty i sponsoruje ją po­datkami. W książce pod redakcją Henry­ką Moroza znajdziemy argumenty po­twierdzające tezę o konieczności usta­wicznego reformowania tej sfery życia publicznego. Pracę podzielono na trzy części: rekon­strukcję systemu edukacyjnego w Pol­sce, wybrane dziedziny zmian eduka­cyjnych i wreszcie reformę kształcenia nauczycieli oraz uczniów. Cieszy, że na­reszcie jasno i wyraźnie podkreślono, że w polskiej oświacie niezbędne są: po­wszechne przedszkole dla dzieci od 3 roku życia, wczesne kształcenie zawo­dowe po szkole podstawowej [około 40% rocznika], limitowanie miejsc w li­ceach ogólnokształcących [połowa klas matematyczno-informatycznych] z pa­rytetem płci, większy udział młodzieży w wyborze ścieżki edukacyjnej, 20% udział nauczycieli w projektowaniu tre­ści nauczania, egzaminy zewnętrzne w środku cyklu kształcenia oraz rozwi­nięty system kształcenia zawodowego. Niestety nowa matura nie jest przepust­ką na studia dla wszystkich, a jedynie dla młodzieży z domów inteligenckich, wielkich miast i znaczniejszych szkół. Tymczasem lepsze wykształcenie wszystkich obywateli zwiększa tempo rozwoju wzrostu gospodarczego bez­pośrednio o 5% i dodatkowo o 2,5% w dalszej perspektywie. Tymczasem polska szkoła ukierunkowuje się na średniego i słabego ucznia. To zagroże­nie cywilizacyjne dla narodu. Aby z nim walczyć trzeba mieć dobrze wykształ­coną kadrę pedagogiczną. Każdy na­uczyciel prócz wiedzy merytorycznej powinien być przygotowany do realiza­cji takich funkcji jak: kierownicze, interakcyjne, organizacyjne. System kształ­cenia nauczycieli powinien być otwarty na wszelkie nowatorskie rozwiązania oraz elastyczny. Perspektywy postępu w diagnostyce edukacyjnej i egzaminowaniu opraco­wał w książce Bolesław Niemirko. Autor porównuje egzaminy zewnętrzne dziś i jutro. W podsumowaniu otrzymujemy smutną konstatację, że reforma znisz­czyła to, co w zakresie wychowania przedszkolnego przez więcej niż 170 lat budowali mędrcy i ludzie wykształceni. Wspomniano również o czynnikach wa­runkujących rolę muzyki w edukacji szkolnej. Działa ona w obrębie trzech przestrzeni - emocjonalnej, symbolicznej i intelektualnej. To kolejna dziedzina, którą ostatnia reforma zaniedbała. Książkę kończy nieco optymistyczny opis programów wspomagających pra­cę uczniów zdolnych. Lektura skłania do

refleksji. Notes Wydawniczy, nr 3/2009
Maciej Fox

Dydaktyka

Czesław Kupisiewicz

49.80