Sport, asceza i miłość (wersja papierowa)

Na pytanie, co łączy tytułowe sport i ascezę z miłością, odpowiadam najprościej, że są aktami reguły życia zaszczytnego, a przez wzgląd na moralną rację sportu olimpijskiego, złożoną w miłości przyjaźni – aktami reguły życia chwalebnego, co prawie na to samo wychodzi. W książce nie przywołuję żadnego traktatu o miłości wzniosłej ani też nie piszę własnej filozofii miłości uświęcającej, a zakładającej przebóstwienie oraz – nieodzownie – eschatyczne przeistoczenie człowieka. Niczego takiego, co by regułę życia zaszczytnego ascety w roli sportowca rozciągało na pozadoczesność, nie zamierzałem pomyśleć, gdyż dość ma swoich zmartwień dzień życia człowieka między ludźmi, by olimpizm jako filozofię moralnego pocieszenia – o czym jest mowa w rozdziałach początkowych – zastąpić czy może tylko dopełnić teologią zbawienia. Nie wykluczam takiego podejścia, gdyż w ogólności nie wyłączam z aparatu poznania udziału fidē w kontemplacji ducha prawdy, ale jako pedagog pamiętać muszę o swoich uprawnieniach epistemicznych. Nie wszystko mi wolno, a na usprawiedliwienie dopowiem – co ma bezpośredni związek z tytułem książki – że chodzi o moje samozrozumienie sensu ascezy ucieleśniającej w kontekście życia społecznego; życia, w którym dostępuję możliwości naukowego poznania siebie. Nie każdy, kto sportu doświadcza, podejmuje naukę o sporcie, i nie każdy uczeń, który uniezależnia się od nauczyciela gimnazjonu, wymyśla pedagogikę wartości ciała (Pawłucki 1996). A już na pewno nie każdy, kto obiektywizuje poznanie siebie, zadaje pytanie – już nie o siebie wyłącznie – o sens samego aktu sportowego, sens ascezy, a tym samym sens wychowania przez kulturę cielesnej afirmacji jako zobowiązania powierniczego nauczyciela wobec pokoleniowego następcy, oraz – na koniec – o rację kulturowej dążności, która miałaby wzbudzać samoświadomość przeznaczenia. W książce pytam właśnie o wszystko to, czego sam doświadczyłem, i co nieustająco – dopóki jestem – może być moim udziałem: poznanie i wolność, asceza i sport, sprawiedliwość i miłość.

Autor

Z recenzji wydawniczej prof. zw. dr. hab. Wojciecha J. Cynarskiego

Profesor zw. dr hab. Andrzej Pawłucki jest czołowym reprezentantem nauk o kulturze fizycznej w ich społecznej i humanistycznej odsłonie, nie tylko w skali naszego kraju. Jednocześnie socjolog wychowania i sportu, filozof kultury fizycznej, sportu i cielesności, a także pedagog. Jego poprzednia publikacja – Nauki o kulturze fizycznej (2015) – miała wielki rezonans w środowisku naukowym, została wysoko oceniona i nagrodzona. […]

Książkę Sport, asceza i miłość uważam za dzieło znakomite; ważny głos w dyskusji o kulturze fizycznej i naukach o kulturze fizycznej. Szczególnie w momencie, gdy zasadne są obawy o zredukowanie tych nauk do ich części empirycznej, biotechnicznej i biomedycznej. Zapewne będzie lekturą godną polecenia nie tylko nauczycielom kultury fizycznej (wychowania fizycznego, sportu, wychowania zdrowotnego) i studentom, lecz także pedagogom i wychowawcom młodzieży, jak również ciekawą pozycją dla osób zainteresowanych kulturą fizyczną i samą ascezą.