Kultura ruchu dziecka przedszkolnego (PDF)

Wprowadzenie, czyli o dostępie i wspólnym przemierzaniu intrygującego świata dziecka przedszkolnego

Kiedy kończę pisać określony tekst, od razu powstaje w mojej głowie nowe wyzwanie: jak zachęcić do czytania, aby ożywić myśli przelane na papier? Impulsem do realizacji przedsięwzięcia badawczego była chęć wypełnienia luki, jaką dostrzegłam w opracowaniach dotyczących problematyki aktywności ruchowej dziecka przedszkolnego, która najczęściej wpisana jest w obszar rozważań nad prawidłowościami rozwoju, w biologiczno-behawioralną optykę postrzegania dziecka. Posługując się w życiu zawodowym i prywatnym fotografią, dostrzeg­łam, że zdjęcia dziec­ka, które pokazują prawdę utrwalonej danej chwili dzieciństwa, często ukazują je ruchu. Album dziecka zawiera zatrzymane w kadrze gest, mimikę, a przede wszystkim bycie w ruchu, gdzie z perspektywy czasu dziecko samo odkrywa dokonujące się za sprawą ruchu zmiany. Wspomnienia z dzieciństwa niejednokrotnie wiążą się z poczuciem sprawstwa, wolności, niezależności oraz radością, jaką dają bieganie, wspinanie się, pływanie, odbijanie piłki, jazda na rowerze, hulajnodze, rolkach, łyżwach czy też – jak przekonuje Michał Rusinek – huśtanie.[...]

Wyrażam nadzieję, że książka okaże się interesująca dla jej adresatów, czyli nauczycieli pracujących z dziećmi w wieku przedszkolnym oraz kandydatów do tego zawodu, jak również rodziców i opiekunów, tzn. pozwoli zrozumieć istotny obszar dziecięcej codzienności, a zatem zdobywanie doświadczeń ruchowych oraz nadawanie im znaczeń. Wyniki szczegółowej dokumentacji dziecięcych narracji (konstruowanych w relacji dialogicznej z dorosłym/badaczem) oraz analizy zebranego materiału badawczego za pomocą metody ciągłego porównania (z zewnątrz i wewnątrz przypadków) uzmysławiają, że świat ruchu dziecka przedszkolnego, przez bogactwo form aktywności ruchowej, a także zróżnicowanie kontekstu sytuacyjnego i specyfiki językowej dziecka tego okresu, przybiera postać kalejdoskopowego obrazu. Niejednokrotnie elementy związane z dynamiką prezentowanych doświadczeń ruchowych zaskakiwały bądź też zyskiwały na znaczeniu w kolejnych analitycznych zestawieniach pozyskanego materiału badawczego. Świat ruchu dziecka przedszkolnego to świat nieoczywistych zwrotów akcji, sekretów, tajemnic, które dopiero w kołowym obiegu myśli zyskują na znaczeniu.

Autorka